Spis Treści
Zaktualizowano artykuł 10 grudnia 2025
W tradycyjnej medycynie chińskiej ludzkie ciało jest złożonym systemem energetycznym, w którym kluczową rolę odgrywają trzy podstawowe substancje: energia Qi (Chi), krew i płyny ustrojowe. Te elementy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, wspierania zdrowia oraz podtrzymywania życia. W kontekście medycyny chińskiej, równowaga i swobodny przepływ tych substancji decydują o zdrowiu fizycznym, emocjonalnym i duchowym.
Energia Qi (Chi) – Siła Witalna
Energia Qi, znana również jako „Chi”, to podstawowa siła witalna, która przepływa przez ciało i wszechświat, nadając życie i dynamikę wszystkim istotom. W tradycyjnej medycynie chińskiej Qi jest rozumiana jako subtelna, niewidoczna energia, która pełni kluczowe funkcje w organizmie, takie jak:- Pchanie: Qi popycha krew i płyny ustrojowe, umożliwiając ich swobodny przepływ w ciele.
- Ogrzewanie: Qi odpowiada za podtrzymywanie odpowiedniej temperatury ciała.
- Obrona: Qi chroni organizm przed szkodliwymi wpływami zewnętrznymi, takimi jak patogeny.
- Zestalanie: Qi zawiaduje procesami zestalania i przekształcania materii w organizmie.
Krew – Źródło Życia
Krew w medycynie chińskiej, podobnie jak w zachodnim rozumieniu, pełni fundamentalną rolę w utrzymaniu życia. Jest odpowiedzialna za odżywianie narządów, tkanek i skóry. Jednakże w tradycyjnej medycynie chińskiej krew ma również znaczenie energetyczne:- Odżywianie: Krew odżywia narządy wewnętrzne oraz wspiera wzrost i regenerację tkanek.
- Nawilżanie: Utrzymuje odpowiedni poziom nawilżenia ciała, chroniąc przed suchością skóry i błon śluzowych.
- Energia Yin: Krew jest uważana za element Yin, co oznacza, że jest pasywna, kojąca i stabilizująca. Przeciwwagą dla dynamicznej energii Qi (Yang), krew działa jako stabilizator ciała, wprowadzając harmonię i równowagę.
Płyny Ustrojowe – Nawilżenie Organizmu
Płyny ustrojowe w medycynie chińskiej obejmują wszystkie płyny, które krążą w ciele, takie jak pot, ślina, mocz i płyny komórkowe. Płyny te mają za zadanie:- Nawilżać: Utrzymują nawilżenie narządów, skóry, stawów i błon śluzowych.
- Odżywiać: Podobnie jak krew, płyny ustrojowe odżywiają tkanki i komórki, wspomagając ich prawidłowe funkcjonowanie.
- Yin i Yang: Płyny ustrojowe są uważane za element Yin, współdziałający z dynamiczną naturą Qi (Yang). Wspólnie tworzą harmonię potrzebną do utrzymania zdrowia.
Rola Jing – Esencji Życiowej
Jing, nazywane także „esencją życiową”, jest kolejnym kluczowym elementem w tradycyjnej medycynie chińskiej. Jing jest związane z naszą witalnością, długowiecznością oraz reprodukcją. Wąskie znaczenie Jing odnosi się do energii seksualnej i zdolności reprodukcyjnych, natomiast szersza definicja wskazuje na ogólną esencję życia, która odżywia ciało na głębszym poziomie. W przeciwieństwie do Qi, które jest dynamiczne i krąży w ciele, Jing jest bardziej trwałe i stabilne. Można je porównać do akumulatora, który gromadzi nasze zasoby witalne. W miarę starzenia się, Jing powoli wyczerpuje się, co powoduje naturalne procesy starzenia się organizmu. Dbanie o Jing poprzez odpowiednią dietę, odpoczynek i styl życia jest kluczowe dla zachowania zdrowia i długowieczności. Osoby, które zaniedbują te aspekty życia, mogą szybko zużywać swoje zasoby Jing, co prowadzi do przedwczesnego starzenia się i chorób degeneracyjnych.Zrozumienie Energii Qi: Klucz do zdrowia i harmonii
Źródła i literatura
- Steele C. M. (1988). The psychology of self-affirmation: Sustaining the integrity of the self. In: Berkowitz L. (red.), Advances in Experimental Social Psychology, Vol. 21, Academic Press.
- Cohen G. L., Sherman D. K. (2014). The psychology of change: Self-affirmation and social psychological intervention. Annual Review of Psychology, 65, 333–371.
- Cascio C. N., O’Donnell M. B., Tinney F. J. et al. (2016). Self-affirmation activates brain systems associated with self-related processing and reward. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 11(4), 621–629.
- Falk E. B., O’Donnell M. B., Cascio C. N. (2015). Self-affirmation alters the brain’s response to health messages and subsequent behavior change. PNAS, 112(7), 1977–1982.
- Critcher C. R., Dunning D. (2015). Self-affirmations provide a broader perspective on self-threat. Personality and Social Psychology Bulletin, 41(1), 3–18.
- Cooke R., Dahdah M., Norman P., French D. P. (2014). How well does the theory of planned behaviour predict alcohol consumption? A systematic review and meta-analysis. Health Psychology Review, 8(2), 129–154.
- Logel C., Cohen G. L. (2012). The role of the self in physical health: Testing the effect of a values-affirmation intervention on weight loss. Psychological Science, 23(1), 53–55.
- Epton T., Harris P. R. (2008). Self-affirmation promotes health behavior change. British Journal of Health Psychology, 13, 129–148.
- Layous K., Lee H., Choi I. et al. (2017). Culture matters when designing a successful intervention: Self-affirmation improves the grades of underperforming students. Journal of Personality and Social Psychology, 112(3), 472–483.
- Koole S. L., Smeets K., van Knippenberg A. (1999). The self-regulation of emotional responses: Self-affirmation and affective processing. Journal of Personality and Social Psychology, 77(5), 1111–1124.
- Wiesenfeld B. M., Brockner J., Martin C. (2001). A self-affirmation analysis of employees’ reactions to performance feedback. Journal of Applied Psychology, 86(6), 1202–1212.
- Harris P. R., Mayle K., Mabbott L., Napper L. (2007). Self-affirmation reduces smokers’ defensiveness to graphic health warnings. Health Psychology, 26(4), 437–446.
- Staner L. (2003). Sleep and anxiety disorders. Dialogues in Clinical Neuroscience, 5(3), 249–259.
- Nagendra R. P., Maruthai N., Kutty B. M. (2012). Meditation and its regulatory role on sleep. Frontiers in Neurology, 3, 54.
- Alexander R. (2011). Wise Mind, Open Mind: Finding Purpose and Meaning in Times of Crisis, Loss, and Change. New Harbinger Publications.
- Encyclopaedia Britannica (2019). Mantra – religious practices. Dostęp online: https://www.britannica.com.
- Słownik Psychologii APA – definicje haseł: „affirmation”, „self-concept”, „positive thinking”.
