Zaktualizowano artykuł 11 października 2024
Kabała: Mistyczna Droga Zrozumienia Boga
Kabała (również zapisywana jako Kabalah, Cabala, Qabala) to aspekt żydowskiej tradycji, który skupia się na głębokim zrozumieniu natury Boga. Choć termin ten bywa tłumaczony jako „mistycyzm” lub „wiedza okultystyczna”, w rzeczywistości odnosi się do dążenia do pełniejszego zrozumienia boskiego działania w świecie. Kabaliści wierzą, że Bóg działa w sposób nieuchwytny i tajemniczy, niezależnie od tego, czy chodzi o interpretację świętych tekstów, doświadczenia życiowe czy naturalny porządek rzeczy. Uważają oni, że poprzez głęboką refleksję i medytację można zrozumieć te boskie mechanizmy i osiągnąć głębszą łączność z Bogiem.
Centralnym tekstem w tradycji kabalistycznej jest „Zohar”, zbiór mistycznych komentarzy do Tory. Napisany w językach aramejskim i hebrajskim, „Zohar” służy jako przewodnik dla kabalistów w ich duchowej podróży, pomagając im zbliżyć się do Boga.
Kabała jest często postrzegana jako żydowski mistycyzm. Jej adepci widzą Boga i stworzenie jako ciągłość, a nie jako dwa oddzielne byty. Dążą oni do głębokiej intymności z Bogiem, wierząc, że w duszy każdego człowieka kryje się iskra boskości, która może zostać odkryta. Wielu kabalistów, takich jak Moses Cordovero, podkreśla, że boskość jest obecna we wszystkim, co istnieje, mówiąc: „Boskość jest w każdej rzeczy, tylko Ona istnieje… Jest obecna w każdym stworzeniu”.
Głębokie Wymiary Mistycyzmu Żydowskiego
Mistycyzm żydowski, znany głównie jako Kabała, posiada trzy główne wymiary, które mogą być trudne do zrozumienia dla osób niezaznajomionych z tematem:
-
Badawczy (Śledczy): Ten wymiar skupia się na poszukiwaniu ukrytej rzeczywistości wszechświata. Dąży do odkrycia tajemnej wiedzy na temat początków i struktury wszechświata, co jest bardziej podejściem ezoterycznym niż mistycznym. W tradycji żydowskiej wyróżnia się trzy metody zdobywania tej głębokiej wiedzy:
- Interpretacja świętych tekstów w celu odkrycia nistar (ukrytego znaczenia).
- Ustne przekazywanie wiedzy od mistrza kabalistycznego.
- Bezpośrednie objawienie, które może przyjąć formę spotkania z aniołem, Eliaszem, doświadczenia duchowego czy innych nadnaturalnych zjawisk.
-
Doświadczenie: Ten wymiar odnosi się do osobistych przeżyć mistycznych, które prowadzą do głębszego zrozumienia i połączenia z boskością.
-
Praktyczny: Skupia się na zastosowaniu zdobytej wiedzy i doświadczeń w codziennym życiu, pomagając w duchowym rozwoju i zbliżeniu się do Boga.
Chociaż Kabała badawcza koncentruje się głównie na aspektach metafizycznych, czyli tym, co leży „poza” fizycznym wszechświatem, nie jest ona sprzeczna z racjonalizmem. Wszystkie tradycje mistyczne i ezoteryczne w judaizmie korzystają i rozwijają idee filozoficzne oraz naukowe charakterystyczne dla swojej epoki.
Głębokie Doświadczenia w Kabale
W kabale, doświadczalny wymiar odnosi się do dążenia do głębokiego, mistycznego doświadczenia: bezpośredniego, intuicyjnego i niezmediowanego spotkania z tajemniczym Bóstwem. Jak zauważył Abraham Joshua Heschel, wielki myśliciel żydowski, mistycy pragną „doświadczyć pełni ducha zanim zostanie on przetworzony przez mechanizmy rozumowania”.
Mistycy dążą do ekstatycznego doświadczenia Boga, nie tylko teoretycznej wiedzy o Nim. W poszukiwaniu tego spotkania, żydowscy mistycy prowadzą życie głęboko zakorzenione w duchowości. Chociaż judaizm nie promuje ani formalnego, ani nieformalnego monastycyzmu, wielu kabalistów przyjmuje ascetyczny styl życia.
Jednakże, judaizm zachęca swoich mistyków do bycia zakorzenionymi w codziennym życiu. Oczekuje się od nich zawarcia małżeństwa, zakładania rodziny i spełniania wszystkich tradycyjnych obowiązków religijnych w społeczności. W tym kontekście, hanganot (osobiste codzienne praktyki duchowe) odgrywają kluczową rolę. Pewien kabalista w swoim testamencie zalecił następujący harmonogram dla swoich synów: określone pory modlitw rano, po południu, wieczorem i o północy; dwie godziny na studiowanie Biblii, cztery i pół na Talmud, dwie na teksty etyczne i mistyczne, dwie na inne żydowskie pisma, a także półtorej godziny na codzienne obowiązki, czas na zarabianie na życie i pięć godzin na odpoczynek.
Praktyczne Zastosowanie Kabalistycznych Nauk
Praktyczny wymiar kabały skupia się na wykorzystaniu rytuałów do generowania i kierowania mocą w celu wprowadzania zmian zarówno w naszym świecie, jak i w sferach niebiańskich. Ta moc pochodzi z przestrzegania przykazań, przywoływania i kontrolowania anielskich i demonicznych sił oraz korzystania z nadprzyrodzonych energii wszechświata. Działania te mają na celu wspieranie boskiego zamysłu, promowanie dobra, zwalczanie zła oraz uzdrawianie i naprawianie świata. Osoba doskonała w tej sztuce realizuje ludzki potencjał współtworzenia z Bogiem.
Chociaż termin „kabała” technicznie odnosi się do tekstów pochodzących z średniowiecznej Hiszpanii i południowej Francji od XIII wieku, w potocznym ujęciu jest używany jako synonim wszystkich form żydowskiego mistycyzmu.
W przeciwieństwie do powszechnego stereotypu, kabaliści nie są samotnikami. Zamiast tego są częścią społeczności, często tworząc mistyczne grupy. W historii judaizmu istnieje wiele takich skupisk, z których każde miało swoje unikalne nauki i praktyki. Przykłady to mistycy Hechalot, niemieccy pietystowie, kabaliści opierający się na Zoharze, ekstatyczna szkoła Abrahama Abulafii, nauki Izaaka Lurii oraz chasydyzm. Wielu z tych ruchów czerpie inspiracje z wcześniejszych tradycji, dodając do nich nowe interpretacje i koncepcje.
Współczesne praktyki w niektórych kongregacjach, takie jak obchodzenie kabalistycznego Szabatu, hawdali czy sederu Tu Biszwat, mają korzenie w tradycjach kabalistycznych.
